Đối với cuộc sống hiện đại ngày nay, việc các cặp vợ chồng khi vừa mới sinh con là họ đã vạch ra những lối đi cho con sau này sẽ thực hiện. Theo bạn việc áp đặt cuộc sống của con liệu có được xem là gánh nặng hay không? Bởi khi những đứa trẻ bắt đầu ý thức được mọi thứ, thì lúc đó trẻ lại muốn tự mình tìm đến những điều mới mẻ nhất. Không muốn bất cứ sự sắp xếp từ trước của cha mẹ. Hiểu được vấn đề đó, hôm nay chúng tôi sẽ chia sẻ cho bạn việc đặt kỳ vọng vào con cái liệu có gánh nặng hay không?
Vì sao cha mẹ kỳ vọng ở con cái?
Con cái là sự nối dài và kế tục cuộc sống của cha mẹ. Một cách tự nhiên, bất cứ cha mẹ nào cũng mong con được mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công. Lý do chính thường là vì họ quá yêu thương con, muốn bảo vệ con khỏi thất bại, đau khổ. Vì họ hy vọng con trở thành phiên bản tốt hơn của mình. Để sống tốt hơn cha mẹ, hoàn thành được những gì cha mẹ chưa làm được. Vì cha mẹ nghĩ mình nhiều kinh nghiệm hơn con, cho rằng mình biết điều gì là tốt nhất cho con… Và kết quả tất yếu là cha mẹ thường sẽ bằng cách này hay cách khác định hướng, khuyến khích, hỗ trợ, hay thúc giục, đòi hỏi. Thậm chí ép buộc con đạt được những tiêu chuẩn, yêu cầu… mà mình đặt ra.
Muốn cho con thành công trong cuộc sống
Công bằng mà nói, kỳ vọng của cha mẹ có những mặt tích cực nhất định. Nó giúp đứa trẻ có một động cơ đủ lớn để phấn đấu; là điểm tựa để đứa trẻ dựa vào khi chán nản hoặc gặp trở ngại. Nhưng sẽ có những hậu quả tiêu cực nếu đứa trẻ không sinh ra với những tố chất phù hợp. Đủ để hoàn thành những điều cha mẹ mong chờ ở nó, hoặc đơn giản hơn. Khi kỳ vọng của cha mẹ không phải là mong muốn của con.
Những đứa trẻ có thành tích tốt luôn được sinh trưởng và dạy dỗ. Bởi những cha mẹ có mục tiêu cao, có sự kỳ vọng vào trẻ. Nhưng cũng có không ít đứa trẻ trở nên mất tự tin, thất bại, không tìm thấy chính mình. Và điểm cuối là không thể hạnh phúc khi chúng không làm đúng như cha mẹ kỳ vọng.
Thực tế, các nghiên cứu chỉ ra rằng, những kỳ vọng quá giới hạn của bố mẹ so với cấu tạo não bộ của trẻ có thể khiến trẻ gặp các vấn đề về tâm lý. Nhiều bậc cha mẹ có thể gây ra những áp lực cho con trẻ như: con phải học trường chuyên, trẻ phải luôn đạt thành tích cao, luôn đạt loại giỏi. Trẻ phải làm việc ở những nơi danh giá, nổi tiếng, hoặc có đồng lương cao. Trẻ phải chơi với những người bạn giàu có, sang trọng,… mà họ hoàn toàn không để ý rằng trẻ vẫn có một mức giới hạn nhất định do cấu tạo não bộ, cấu tạo thể chất ổn định bẩm sinh.
Sự kỳ vọng thường bắt đầu ở nhiều nguyên nhân
Những kỳ vọng thái quá của cha mẹ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Do cha mẹ quá lo lắng cho tương lai con trẻ sau này. Do cha mẹ muốn con thực hiện những ước mơ của mình trước đây còn dang dở. Do cha mẹ đánh giá quá cao về khả năng của con cái; do sự cầu toàn của cha mẹ; do vấn đề giữ sĩ diện,… Mà hoàn toàn không chú tâm đến cấu tạo não bộ vốn có ở trẻ vẫn có những giới hạn nhất định.
Do ảnh hưởng của cấu tạo não bộ nên những trường hợp cha mẹ đặt quá nhiều kỳ vọng vào trẻ. Mà trẻ không đạt được khi ấy sẽ xuất hiện những hậu quả về mặt tâm lý như:
- Trẻ bị trầm cảm tuổi nhỏ, dễ xảy ra các trường hợp xấu như nghĩ quẩn, tự tử giống người lớn.
- Trẻ mặc cảm, tự ti với bạn bè, với mọi người xung quanh. Nên sẽ dẫn đến những hệ lụy xấu như bỏ học, chơi bời, tụ tập với nhóm người xấu để cướp bóc, sử dụng ma túy,…
- Trẻ ảo tưởng về khả năng của bản thân nên sẽ không chịu nỗ lực. Không chịu phấn đấu trong học tập và trong cuộc sống,…
Và còn rất nhiều hậu quả khác nữa nhưng quan trọng nhất là tình cảm gia đình sẽ bị rạn nứt, không hạnh phúc, thiếu niềm vui. Vậy cách tốt nhất dành cho con là kỳ vọng trong khả năng của trẻ để thúc đẩy sự phát triển. Và nỗ lực phấn đấu của trẻ, thay vì tạo áp lực không đáng có.
Hãy để trẻ tự đối mặt với cuộc sống trong tương lai
Sự trưởng thành bắt đầu khi trẻ bắt đầu tự đưa ra quyết định của mình dựa vào logic và lời khuyên của cha mẹ. Ví dụ, khi cân nhắc chọn trường học, một chàng trai 15 tuổi đã quyết định sống xa nhà. Điều này đã khiến cha mẹ của cậu rất buồn phiền và lo lắng. Tuy nhiên, chàng trai đã đối mặt với những khó khăn, thất bại và không bao giờ cảm thấy xấu hổ về những gì mình đã dũng cảm lựa chọn. Những đứa trẻ cần học cách đối mặt với những thất bại trong tương lai. Trẻ em luôn muốn làm cha mẹ mình vui và hạnh phúc. Tuy nhiên chúng cũng cần đưa ra những ý kiến cá nhân, làm những gì chúng thực sự muốn.
Thật đáng ngưỡng mộ khi cha mẹ sẵn sàng chấp nhận sự khác biệt của con, tin tưởng chúng. Và cho phép con được là chính mình, hỗ trợ con trong những lúc khó khăn nhất. Những bậc cha mẹ khôn ngoan, luôn dành khoảng không gian riêng cho con cái. Họ quan sát và đưa ra lời khuyên cho trẻ. Từ đó, trẻ em phát triển cái nhìn sâu sắc, chúng có thể rút ra được từ những sai lầm của mình. Cũng như có khả năng chống chọi tốt hơn và nhất là khi trẻ yêu cầu được tư vấn. Hay chia sẻ những lúc chúng cảm thấy an toàn và cởi mở nhất. Vì vậy, hãy để trẻ em phát triển theo hướng chúng muốn và hãy cho chúng được là chính mình.
